Afscheid van Remmelt, mijn grote liefde

Toen ik op een ochtend de stal in liep zag ik mijn prachtige grote Friese ruin  knijpen met een oog. “Ik heb er pijn aan,“ zei hij. In eerste instantie wilde ik er niet aan en maakte ik mijzelf wijs dat het een ontstoken oog was. Op dat moment negeerde ik mijn intuïtie. Als ik nu terugkijk wist ik toen direct dat dit erger was dan een simpele oogontsteking en sloeg de angst mij om het hart. 

Na veel schoonmaken met kamillethee en oogdruppels van de dierenarts was het na een paar weken niet weg. We gingen naar de praktijk, naar de oogspecialist. Remmelt kwam snuivend de behandelruimte binnen. Na allerlei onderzoeken kwam de conclusie; een auto-immuunziekte aan beide ogen, links duidelijk erger dan rechts. 

Met drie soorten druppels kon ik de problemen van het oog ‘onder controle houden.' Tenminste, dat dacht de dierenarts. Ik gaf aan dat het echt niet goed voelde en dat ik wist dat het niet goed zou komen. Remmelt had er op dat moment ondraaglijke pijn aan. Ik vond dat het oog eruit gehaald zou moeten worden, maar volgens de artsen is dit nog veel te vroeg en moesten we proberen het oog te sparen. 

De oogdruk was hoog en elke ochtend ging ik met een steen in mijn maag bij Remmelt kijken en zijn oog druppelen. Toen bleek dat de druppels onvoldoende werkten belde ik de dierenarts. Ik legde uit dat naar mijn mening de oogdruk zó hoog was dat het oog ‘op springen’ stond. Volgens de dierenarts was dat absoluut niet mogelijk. Mij werd verteld dat ik een  ‘te bezorgd paardenmeisje’ was.
“Zie ik het dan te somber in,” vroeg ik mijzelf nog af. Maar steeds als ik voelde dan voelde ik de pijn van Remmelt en boven alles de angst voor wat komen zou. Dat wat ik echt niet wilde en waartegen ik me met hand en tand verzette. 

---

Remmelt was in de weide toen ik vanuit de woonkamer door het raam naar hem keek. Ik voelde een diep verdriet en wist dat hij zou gaan. Plots hoorde ik ‘pok’! Alsof ik een klap in mijn gezicht kreeg. Ik keek naar Remmelt. Hij hield zijn lijf scheef, zijn hoofd schuin en draaide rondjes om zijn as. “Nee,”  schreeuwde ik. Zijn oog was daadwerkelijk geknapt door de hoge oogdruk van binnenuit. Gruwelijk !! 

Met grote spoed haastten we ons naar de kliniek. Het geknapte oog, links,  moest er uit gehaald worden. Hoewel het oog stuk was en hij dus niets kon zien aan die kant gaven de zenuwen nog altijd pijnprikkels door. 
In één moeite door werd er tijdens de operatie een siliconen bolletje in de oogkas geplaatst en werd het ooglid dichtgenaaid. Hierdoor bleef de mooie vorm van Remmelts hoofd behouden.

De genezing verliep voorspoedig en Remmelt fleurde op. Hij was duidelijk verlost van de pijn. Nog een jaar lang mochten wij samen genieten van onze bosritten. Met zijn ene oog liep Remmelt braaf over paden en lanen en hij genoot zichtbaar als we even lekker de vaart erin zetten. We namen zelfs nog deel aan de Barchemse paarden vierdaagse. Een vriendin zei: “De herinneringen die je maakt tijdens deze prachtige ritten pakt niemand je ooit nog af. ” En we genoten zo lang voor zo lang als het duurde. De dreiging dat de auto-immuun ziekte zijn andere oog zou aantasten hing als een donkere wolk boven ons hoofd.

Een jaar later was het zover. Het rechteroog begon dezelfde symptomen te vertonen. De pijn kwam terug. “Een blind paard, kan dat,” vroeg ik mij af. “Is dat een ‘paard-waardig’ leven? Of is het egoïsme omdat ik mijn grote liefde niet kan laten gaan?” 
Remmelt’s  zicht werd duidelijk minder, hij kon de drinkbak niet meer vinden wanneer ik die verplaatste. Een drafje waagde hij alleen nog heel voorzichtig en dicht langs de omheining. Remmelt werd angstig en durfde zich nauwelijks nog te bewegen. Het was niet te stoppen en iedere dag ging hij achteruit. 

Mijn prachtige, vurige, grote, zwarte Fries verliezen alleen omdat zijn ogen niet meer functioneren. Pijn schuurde mijn hart. Met de dierenartsen was al besproken dat we het niet zo ver zouden laten komen als bij het eerste oog. Dat zou ik misdadig vinden tegenover mijn trouwe kameraad.  

Ik was ontroostbaar, maar nam het besluit; dit lijden moest stoppen. Liefde is vooral durven loslaten. Remmelt en ik waren vaak in gesprek over ons naderende afscheid, eigenlijk iedere dag wel en op een dag hoorde ik: "Ik zie de hemel en de aarde”.  Toen ik Remmelt kort daarna ophaalde uit de weide  hinnikte mijn merrie. Remmelt liep met een vaart op haar af en ik volgde. Zij bliezen lucht in elkaars neus, zij wisten het beter dan ik. Het afscheid was daar. “Behouden vaart, ik steun je onderweg,” hoorde ik mijn merrie zeggen.  Ik jankte wat af! 

De dierenarts kwam en Remmelt viel zachtjes in slaap, de dood trad bijna vredig in. Ik zat verstild naast hem. De tijd was ik kwijt, maar het zullen enkele uren geweest zijn. Ik zat daar en bleef daar. Ik had een kaars en een wierook stokje aangestoken om zijn ziel de mogelijkheid te geven rustig te gaan.
Plotseling zag ik Remmelt naar mij toe galopperen, zo gracieus als hij was. Vlak voor mij schrok hij en vroeg: “Wat is dat?” Ik legde uit: “Dit was jouw fysieke omhulsel, je lichaam.” En kwam een groot gevoel van dankbaarheid vrij toen hij zich omdraaide en weg galoppeerde. “Ik ben daar, en als het jouw tijd is zal ik er zijn,” hoorde ik nog.

De zon breekt door en ik weet dat het goed is, ook al huil ik de ogen uit mijn hoofd. Het liedje Diamonds van Rihanna welt op in mijn hoofd en eindelijk kom ik een beetje tot bedaren. En er is niets anders dan het universum, mijn paard en ik! ​

---