Met enige regelmaat krijg ik de vraag; “ik heb een ouder paard”, maar twijfel over hoe hij zich voelt. Het zijn overigens niet altijd oudere paarden hoor. Het gaat ook wel om paarden die qua leeftijd niet oud zijn maar qua lijf en geest wel. De dood houdt nu eenmaal geen rekenschap met leeftijd. Vanuit mijn achtergrond in de rouw en verliesverwerking, in combinatie met de overlijdens van mijn eigen paarden, kan ik zeggen dat ik er veel over kan zeggen en duiden. 

​De merrie
Zo ook bij deze lieve schimmelmerrie. Ze is 22 en tot voor kort kon je haar dat zeker niet aanzien! Toch redelijk plots kijkt zij wat triest uit haar ogen. De eigenaar twijfelt over haar welzijn en ze vraagt mijn advies. Het is inderdaad heel erg “plots” gegaan, zeg ik, maar het past ook bij deze merrie. Vroeger was zij vlug met temperament, maar nu is zij ontzettend levensmoe en laat me voelen hoe ze zich voelt. 
Alle concentratie zit in haar hoofd, het voelt duizelig aan, wattig en met lichte hoofdpijn. Het lijkt wel alsof zij een hersenbloeding heeft gehad. Ze staat wankel en ze laat me een zwabberig gevoel op benen voelen. De hersenbloeding heeft haar coördinatie en evenwicht goed aangetast. Het voelt zwaar en ongecontroleerd als ze gaat bewegen en het kost moeite. Ze is doodmoe en zegt ”ik kan niet meer!” 
Hoewel dit een naar bericht is voor de eigenaar, is deze lieve merrie erg dankbaar dat haar eigenaar zo nauwkeurig is geweest om haar gevoel te laten verwoorden. Ze hebben het namelijk jaren heel erg goed gehad en wat veel paardeneigenaren niet weten is, dat óók paarden het moeilijk kunnen vinden om hun “baas” achter te laten. 
Ik kan mij nog altijd verwonderen en laten ontroeren hoe eindeloos de loyaliteit en liefde gaat van het paard naar de mens, als zij een goede, hechte band hebben! Dan  is vaak niet alleen de mens verdrietig maar ook het paard. De lieve schimmel geeft nog een expliciete boodschap door aan haar “baas”, waarbij de tranen vloeien. Een moment twijfel ik zelf of ik het goed doorgeef, waarop deze lieve merrie zegt. “je verwoordt het goed”. Niet veel later hoor ik haar proesten en komt er een gevoel van berusting. De boodschap die moest verteld is verteld! 
Ik wil mensen heel graag op het hart drukken dat niet alleen in het afscheidsproces dit voor de mens goed is, maar zeker ook voor hun geliefde paard! Die kan dan vredig gaan. In het geval van deze lieve merrie houdt het in dat ze wil gaan zoals zij is gekomen. Vlot en met temperament. Ze hoeft niet nog een hele zomer door, wat haar betreft. 
​

De ruin
Het andere paard, een Friese ruin, die nog helemaal niet zo oud was zei “ik kan je niet meer dragen, het wordt te zwaar”. Hij laat me voelen dat hij uit loyaliteit langer heeft doorgelopen dan goed voor hem was. Maar ook hier geldt, de band met zijn “baas” is hecht en liefdevol. Nu is een Fries ook een type ras waar je pijnsignalen lastig kan herkennen, maar dan nog heeft hij gruwelijk zijn best gedaan voor zijn baas, tegen beter weten in. Hij geeft me aan dat hij op is en versleten. Hij voelt heel oud aan, fysiek dan. Ik moet denken aan hoefkatrol, ontstekingen en artrose omdat ik beelden krijg van royale botwoekeringen. Hij heeft zere voeten zegt hij. De Fries herhaalt “ik kan niet meer, ik kan hem niet meer dragen.” Hij zou het in de geest wel willen hoor, want het is altijd een heel bereidwillig en arbeidsbereid paard geweest, maar zijn lijf is op. De uitslagen van de dierenarts waren niet best. Zeer ernstige artrose op meerdere plaatsen. Dit paard wil nog helemaal niet afscheid nemen van het leven en van zijn “baas”. Hij zou nog graag een poosje genieten van elkaars gezelschap en de aandacht. Zijn baas gaat daarvoor! ​

In het noorden van het land tref ik een mooie Fries aan. Het gaat al een tijdje niet zo lekker, zegt de eigenaresse. Ze vraagt zich af of zij samen wel een geschikt combinatie zijn. 

Het paard laat me in eerste instantie hoofdpijn voelen. Het chakra, dat het derde oog heet, staat veel te ver open en draait op volle toeren. Dit chakra zit op het voorhoofd tussen beide ogen. Wanneer deze te actief draait ziet een paard alles. Hij verkeert dan in een toestand van continu super alert zijn en kan daar hoofdpijn van krijgen. 

In het bos is de Fries ergens van geschrokken. Zo erg dat hij overeind kwam en zijdelings achterover viel. De val was een grote mentale klap voor zowel paard als amazone. De schrik zit er eigenlijk nog steeds in, ook al is het een poosje geleden. Een osteopaat zal zijn hoofd en nekwervels nakijken en ook aandacht besteden aan het klemmen van de kaak en het ‘brok-in-de-keel-gevoel’. 

Deze imposante Fries dacht altijd dat hij erg sterk was. Ondanks dat hij heel hard en imposant kan draven, zijn zijn achterbenen helemaal niet zo sterk. Hij vertelt mij dat hij nooit echt heeft leren ontspannen. Het was al een rillerig paard, en dat is alleen maar erger geworden. Dit komt mede doordat hij vertrouwde op zijn eigen sterke lijf, wat niet zo sterk bleek te zijn. Nu zit de schrik nog steeds opgeslagen in zijn lijf.
 
De gebeurtenis heeft zowel hem als zijn eigenaresse onzeker gemaakt. Omdat deze Fries stoer en imposant overkomt, heeft hij zijn onzekere en angstige karakter verborgen weten te houden. Hij leek sterk en zelfverzekerd, maar in werkelijkheid waren vertrouwen en ontspanning niet aanwezig.
Nu durft hij niet meer te vertrouwen op zichzelf. Ook niet op zijn eigenaresse, omdat zij ook onzeker is geworden door de val.

Echter is hij wel dol op zijn eigenaresse, want hij wordt super verzorgd en liefdevol behandeld. Samen mogen zij nu gaan oefenen in ‘zekerder’ worden van binnenuit.
Ik adviseer hen om weer even bij nul -op de grond – te beginnen om de basis van vertrouwen en een goede band te hervinden.
Dan zegt de Fries: ‘Wij zijn samen onderweg’.

Deze blog is op 19 november gepubliceerd op www.paardenplein.nl

Deze ochtend rijd ik in de Achterhoek om op bezoek te gaan bij een Haflingermerrie. Het is het eerste paard van deze mevrouw. De Haflinger is aangekocht als gezinspaard en kinderpony, voor mennen en buitenritten. Alleen loopt het allemaal wat stroef. De eigenaresse voelt wel dat er iets aan de hand is, maar weet niet zo goed waar te beginnen.

Bij aankomst valt het me op dat het de merrie loperig is en maar ‘door sjouwt’. Als je niet beter zou weten, denk je aan een onopgevoed, drammerig paard. Ik voel direct dat dat niet de intentie van dit paard is en dat ze redenen heeft om zich zo te gedragen. De merrie is erg onrustig, dus we laten haar eerst lopen in de paddock. Daar laat ze mij voelen hoe zeer en stijf ze is. Als een plank gaat ze de bocht door. Ik krijg een ontzettend zere rug en pijn in mijn kaken. Ik hoor mijzelf roepen: "Maar ze kán helemaal niet fijn lopen!"

"Deze merrie heeft haar hele leven erg hard gewerkt", zeg ik, "en in commerciële zin is zij goed uitgebuit."
Bij het uitspreken van de waarheid terwijl mijn handen rusten op de derde chakra van het paard (waar je ik en je karakter huizen) komt nu enige rust. Het blijkt dat zij voor het grootste deel van haar leven fokmerrie is geweest.
Ze heeft maar liefst acht veulens gehad en was een bijzonder goede en loyale moeder. Maar na tijdens het zogen van ieder veulen werd zij graatmager. Ze 'gaf zichtzelf weg'.  Toen het negende veulen werd gepland 
was ze op. Ze bleef gust en werd om die reden verkocht aan een manege.

De merrie zat niet lekker in haar vel en begon te drammen en sterk te worden. Omdat ze iedereen ondersteboven trok, was het geen geschikt manegepaard. Gelukkig voor deze lieve merrie kwam zij via een kleine tussenhandelaar bij de huidige eigenaresse terecht. Die nam de tijd om eens goed naar het dier te kijken. Dat heeft voor deze merrie echt het verschil gemaakt.

Na een healingsessie voelt de Haflinger opgelucht en veel meer in balans aan. Ik heb alle chakra’s gecontroleerd, ze draaien de juiste kant op en zitten op de juist plek. Ik adviseer naar aanleiding van de zere kaken een bezoek aan de paardentandarts.
Nadat de tandarts is geweest, krijg ik te horen dat er twee wolfkiesjes zijn verwijderd. Logisch dat zij het bit vastpakte, ze was nog nooit naar de tandarts geweest.

Vanwege de vele bevallingen adviseerde ik een consult met een chiropractor, omdat haar bekken scheef stond. Ook voelde het alsof er iets met haar SI-gewicht niet goed zat. De chiropractor bleek er best wat werk aan te hebben. Gelukkig voor de merrie staat haar bekken nu weer recht.  Ze is nu duidelijk op haar plek. Ze is rustig, ontzettend lief, geniet van alle aandacht en is heel braaf onder het zadel.
Voor deze Haflinger maakte onze sessie letterlijk een wereld van verschil! 

Deze blog verscheen in oktober 2020 op www.paardenplein.nl

Deze keer ging ik op bezoek bij een heel groot dressuurpaard. Angst en onrust bij het paard zijn de reden van mijn bezoek.

Hoewel de angsten en onrust al een stuk minder zijn geworden sinds de aanschaf een paar jaar geleden, vindt de eigenaar het toch fijn om daar nog eens extra naar te kijken. Wat me opvalt bij het paard is een dikke bolling  op de plaats van het derde chakra. Het derde chakra – waar je ik en en je karakter woont – ligt net achter het zadel. Het lijkt wat op een karperrug. Hoewel ik voel dat er ook fysiek iets niet lekker zit in de rug, is dat ook op mentaal en emotioneel vlak het geval. De eigenaresse geeft meteen aan dat in die rug ook werkelijk iets niet goed zit. Dat klopt, zeg ik, maar hij heeft ook nog altijd veel last van ‘dikke ikken’!

‘Dikke ikken’ bedoel ik tweeledig. Dit paard heeft in zijn jonge jaren te maken gehad met mensen met een groot ego. En dit paard heeft al zijn energie moeten verzamelen om in zijn ‘zijn’ te blijven staan! "Wat is dit paard gruwelijk mishandeld," zeg ik. Hij heeft hij behoorlijk pak slaag gehad, en hoewel het in wezen niet bij hem past, is hij uit eindelijk zo kwaad geworden dat hij echt gevaarlijk werd. "Deze grote ruin is via een tussenpersoon bij jou terecht gekomen", zeg ik, nog steeds met mijn handen op zijn derde chakra. 

"In de essentie is dit een ‘vuur’ type paard, hij houdt wel van een showtje. Toen hij jong was imponeerde hij. Hij was vooral heel vrolijk en enthousiast, had niet echt een moeilijk karakter. Door onkunde en angst is hij ‘vernaggeld’"
Het ouderwetse woord komt zomaar bij mij binnen. Vernaggeld. En vergruizen, ook zo'n woord. Letterlijk is er iets stuk gegaan in het lijf. Het paard laat me niet alle beelden zien, maar flarden. Vermoedelijk omdat het voor dit paard – maar ook voor mij – te akelig zou zijn. Opgeknoopt en in elkaar getrokken, stroomstokken en een oog dat draait en dood laat zien. In meerdere kleine stapjes laat hij in los. In een keer zou te veel zijn. Het is eigenlijk te gruwelijk voor woorden…

Ik vertel aan de eigenaresse dat vuur kan doven en dan krijg je een gebroken, depressief paard. Maar vuur kan ook zo gaan branden dat we oncontroleerbare bosbranden krijgen. Voor dit laatste heeft dit paard gekozen. Hij werd een ‘hout’ paard, dat vocht voor zijn leven. Hij zou naar de slager of naar de handel gaan. Dit zeer goed gefokte dressuurpaard kon het grote geld niet waarmaken.

Na een lange behandeling en healing is zijn rug weer zo normaal als dat het kan zijn! De eigenaresse is tevreden, ze heeft haar paard in tijden niet zo rustig erbij zien staan. En ik ben blij voor het paard. Ik kom zeker nog een keer terug voor deze knapperd! 

Deze blog is op 17 september 2020 verschenen op paardenplein.nl

​Deze keer ga ik bij een mooi dressuurpaard langs. De eigenaresse heeft mij gebeld, omdat zij het toch wel wat onveilig begint te vinden. Niet alleen voor haarzelf, maar ook voor de instructrice. Ik ken deze instructrice en weet dat zij  geduldig en vakbekwaam is. Toch kunnen zij er niet de vinger op leggen. Deze mooie ruin blijft steigeren en bokken. 

De zadelpasser is al langs geweest en heeft het zadel na gekeken. De osteopaat heeft de rug nagelopen en wat kleine blokkades weggehaald. Ondanks deze zorgvuldigheid blijft het paard protesteren. Wat is er toch aan de hand? 

Bij binnenkomst valt me op dat het paard jonger aanvoelt dan dat hij daadwerkelijk is. Emotioneel is hij nog een puppy. Hij heeft daardoor veel tijd nodig om nieuwe dingen te leren verwerken. Dat is belangrijk voor de training. Maar dit paard heeft ook een verhaal. Hij laat me verbittering voelen. Ik krijg zelfs een bittere smaak in de mond. Bitterheid is de beste omschrijving voor zijn gevoel kan omschrijven.

We zoeken verder, hij heeft een hele fijne opgroei tijd gehad en ook is hij met geduld en netjes ingereden. Dat blijkt te kloppen, want de eigenaresse kent de fokker. Toen is hij verkocht aan een dame die voornamelijk voor zijn schoonheid en afstamming ging. Heel kundig was deze dame niet, of althans de mooie ruin had veel te veel vuur en trots bij zich, waar zij slecht mee om kon gaan. En daar is het protest begonnen. Hij laat me een ‘achteroverklap-moment’ zien waarbij hij terecht is gekomen op zijn schouder, en zijn hoofd heel hard opzij is gerukt. Dit gaf een blessure en bovendien waren de rapen gaar. 

Hij kwam bij een handelaar terecht. Daarna bij de mensen die zijn vader hebben gehouden, maar ze werden wat bang voor hem. Gelukkig kwam toen de huidige eigenaresse in beeld. Daar kan hij echt ‘thuiskomen’.

Als ik met mijn handen over zijn rug voel, voel ik zijn derde chakra (je ik, je eigenheid, en karakter zit in de energie van het derde chakra) helemaal naar voren geschoven onder het zadel. Een energiepunt onder het zadel voelt heel naar voor het paard en kan voor problemen zorgen. Bij een naar voren geschoven derde chakra is er bijna altijd sprake van onderdrukking.
En dan komt het hoge woord eruit! Het was voor de ruin buigen of barsten. Hij knakte maar brak niet. Ik hoor de woorden: “Ik moet herstellen in mijn waardigheid!” Het was zo’n trots paard en in zijn trots is hij geknakt!

Mijn handen doen het werk om de energie weer op orde en op de juiste plaats te krijgen. Een begin van zijn herstel in zijn waardigheid is gelukkig gemaakt.

Deze blog verscheen op 18 augustus 2020 op www.paardenplein.nl

​Deze morgen rijd ik naar een professionele trainingsstal in Twente. Ik ben gevraagd om te komen voor het paard Mister. De grote vraag is: Waarom springt Mister niet? Het is een zeer getalenteerd paard, maar dat komt er niet zo uit. De ene keer springt Mister wel een goede ronde, de andere keer staakt hij en lijkt hij helemaal niets meer te kunnen. Wat zou er aan de hand zijn?

Mister is helemaal onderzocht door meerdere specialisten en krijgt de beste verzorging. Er is niets gevonden wat kan duiden op de oorzaak. De overweging is om Mister dan maar te verkopen, want een internationale carrière lijkt er niet meer in te zitten. Toch willen de eigenaren, een vrouwelijke trainster en haar man, een internationale springruiter, weten wat er in het paard om gaat. 

Het eerste wat mij opvalt aan het paard is zijn enorme power en zijn boosheid. Hij vertelt dat hij niet zachtzinnig is ingereden en dat hij bij zijn tweede ruiter helemaal hard is ‘doorgereden’. Hij laat me voelen hoe boos hij is over de manier waarop hij is behandeld. Mister vertoont gefrustreerd bijtgedrag. Een gekrenkt paard. “Een hout paard”, mompel ik hardop, “met dit paard moet je écht samenwerken en met respect berijden en behandelen, anders keert hij zich echt tegen je." 

Mister laat me zijn karakter zien. Een harde werker, zeer getalenteerd, een eerlijk en wijs paard. En hij laat me opnieuw zijn enorme power voelen. Daar raak ik toch even van onder de indruk! 

"Precies!" zegt hij. Dat is precies waarom hij niet begrepen wordt. Zijn ruiters waren ook onder de indruk van hem, en zelfs heimelijk wat angstig. Dus werd er op voorhand al met veel bravoure en harde hand gereden om Mister 'in toom’ te houden.
Maar dezelfde power heeft hij ook nodig om te kunnen presteren. Mister vertelt mij dat zijn huidige ruiter zijn derde ruiter is. Dat blijkt te kloppen. “Hij snapt mij, hij is tenminste rustig en heel duidelijk,” zegt hij. Er is een diep wederzijds respect laat Mister mij voelen. Ik geef dit gevoel door, maar de ruiter snapt dan nog steeds niet waarom het de ene keer wel goed gaat en de andere keer niet. 

“Wat is er onzeker?” vraag ik in stilte aan Mister. Hij laat mij andere mensen aan de kant van de ring zien. En daarna zijn eigen angst. Ik moet even zoeken en plots hoor ik mezelf zeggen: “Hij wil niet weg!” En ik herhaal: “Hij wil niet verkocht worden!” 

Tijdens het navragen bij de eigenaren blijkt inderdaad dat bij de wedstrijden die niet goed gingen, ook potentiële kopers stonden. Hij deed het expres!
"Wat een slim paard," roep ik. Mister laat me voelen dat hij echt heel erg van zijn ‘eigen’ mensen houdt. Op voorwaarde dat hij echt bij deze ruiter en trainster mag blijven, wil hij hard werken. Hij laat me daar een zeer zeker en duidelijk gevoel over voelen. (Ik hoef dat gevoel alleen maar in mensentaal om te zetten, zeg maar).

Een paar weken later krijg ik een bericht van zijn lieve eigenaren dat de spanning bij het paard is weggevallen.  Maar nog beter nieuws volgt; de eerste twee wedstrijden zijn super en foutloos verlopen. Binnenkort gaan ze internationaal starten!

Deze blog is op 28 juli 2020 verschenen op www.paardenplein.nl

Deze keer mag ik een fotoreading doen van een dravermerrie, met de vraag hoe zij er nu eigenlijk voor staat. De merrie laat mij overal pijnen en pijnscheuten voelen. Ze is zo in beslag genomen door de pijn dat er in eerste instantie geen woorden binnenkomen bij mij. 

Tijdelijk mag ik voelen waar het haar allemaal zeer doet. Haar hals, haar bekken en ook haar rug, die ze bol houdt. Haar voorbenen staan onder de massa en ook daar heeft zij pijn. Haar achterbenen kan ze soms niet meer goed neerzetten, omdat haar bekken pijn doet. Overall krijg ik het beeld dat zij eigenlijk in haar hele lijf artrose heeft. “Het is goed zo,” zegt ze zacht,  “ik ben oud en op.” 

Vanuit een eerder contact weet ik dat deze dravermerrie een lange tijd een zeer zwaar leven heeft gekend. Nu is zij al enkele jaren bij haar huidige eigenaresse waar ze van haar pensioen geniet. Af en toe deed ze nog wat ‘werk’, maar ze genoot vooral van de aandacht.
“Ik heb toch een tijdje een fijn leven mogen leiden,” geeft ze aan.
Ze heeft de best mogelijke zorg gehad, en dan komt er verdriet bij het paard… 

Ook paarden kunnen verdriet hebben over hun naderende einde. Ze kunnen verdrietig zijn om hun mens achter te moeten laten als zij de aarde verlaten. Veelal zijn de banden innig en voelt het paard in zekere zin ook dat hij zijn baasje ‘draagt’ (door het leven). Dan is een een afscheid extra pijnlijk. Het is de keerzijde van diepe liefde. De tranen rollen en blijven maar komen. Ik fungeer als doorgever en kan de tranen niet stoppen. Dan weet ik dat zijn de tranen van de ziel! Van het paard in dit geval. 

"Het is goed zo," herhaalt de merrie nog keer. Alleen gras eten geeft mij nog wat levensvreugde. Het leven in de kudde vindt zij gevaarlijk worden. Het maakt haar bang. Ze wordt uit de kudde gezet. 

Opnieuw komen er tranen. Ze heeft er moeite mee om haar baasje los te laten, net zoals het baasje het moeilijk vindt om haar los te laten. Ze is dankbaar voor de fijne jaren die zij nog hebben gehad. Van zoveel liefde had ze nooit durven dromen. De merrie herhaalt dat een paar keer en er komt een groot gevoel van dankbaarheid naar boven, dat ik aan de eigenaresse mag overbrengen. Gevoel van dankbaarheid en erkentelijkheid overheerst en ‘moet’ worden overgebracht!
Het is goed zo, zegt ze zachtjes tot slot.

Deze blog is eerder verschenen op 30 juni 2020 op www.paardenplein.nl

Deze keer ging ik op bezoek bij een mooie sportpony. De eigenaren waren zeer ongerust over een uitspraak van de dierenarts. Zij wilden vragen wat het paard daar over te zeggen had en hoe het eventueel verder moest.

De diagnose was ernstig. Ontstekingen in het bot van het voorbeen. Het bot zou daardoor broos worden en kunnen breken. Daarom was het gevaarlijk om er nog langer op te rijden. 
"Tja, ik ben geen dierenarts", zei ik, "maar ik kan wel luisteren naar jullie pony." De eigenaren hadden de pony nog niet zo heel erg lang, een jaartje ongeveer. Ze waren er dol op en het dier kreeg liefdevolle zorg.

De sport- en fokmerrie begon te vertellen over haar veulens, ze had er meerdere achter elkaar gehad. Ze was altijd erg beschermend naar haar veulen en daarom geen makkelijke fokmerrie voor de mens. Ook de verwachting die er was bij haar vorige eigenaren, over het geven goede nakomelingen, heeft deze pony goed begrepen. Maar wie zij in haar essentie was werd onvoldoende gezien en begrepen door haar mensen. 

Het laatste veulen werd vroeg afgespeend, en de merrie werd opnieuw gedekt. Maar ze werd niet drachtig. De merrie was hierover zowel verdrietig als boos en werd narrig. Dat is de reden geweest van verkoop, en zo kwam zij bij de nieuwe eigenaren terecht.

Ik zie wel vaker dat als het paard voelt dat hij bij zijn nieuwe eigenaren mag blijven, er plotseling ‘gebreken’ aan het licht komen die om aandacht te vragen. Het nieuwe onderkomen is namelijk veilig. Ik informeerde of de ontstekingen aan het linkerbeen waren. Dat was zo. Ze was op dat moment erg kreupel, maar met ontstekingsremmers en pijnbestrijding ging het beter.
De dierenartsen hadden het over 'einde verhaal'. Zo voelde het voor mijn totaal niet. De linkerkant is bij zowel mensen als dieren de plaats van het gevoelssysteem. Deze pony liep links – op haar gevoelssysteem – kreupel, want zij kon met haar verdriet en woede niet verder lopen. Het was een roep om hulp die zich fysiek uitte. Het gebruikersdoel van fokken en presteren en verder nergens anders goed voor zijn, maakte deze ‘moedermerrie’ boos en verdrietig. Er is vast een ontsteking geweest, en op de volte linksom zag je de voorzichtigheid nog een beetje. 

Ik vergeleek het met een muisarm bij een mens. Om haar te helpen bij het loslaten van haar verleden, is er een detoxkuur gegeven om de ‘verzuring’ er letterlijk uit te kunnen plassen. Ik heb de eigenaren gevraagd om bloed af te laten nemen. Dat hebben zij gedaan en het resultaat was dat er geen ontstekingswaardes meer te zien waren. De dierenarts was onder de indruk en stond voor een raadsel.

Nu oefenen de pony en haar ruiter lange, rechte stukken in stap in het bos. Voorzichtig, dat wel, maar vooralsnog lijkt het heel goed te gaan.

Zo zie je maar, als je intuïtie (als paardeneigenaar) iets anders zegt, kan het slim zijn om nog wat door te zoeken.

​Deze blog is op 2 juni 2020 verschenen op www.paardenplein.nl